Het feodale denken in organisaties
Soms lees ik een artikel en dan denk ik: “Spijker op de kop!”
In dit geval ging het om een artikel op Management Impact door Eduard van Brakel wat gebaseerd is op een interview met organisatieadviseur, schrijver en columnist Simon van der Veer. Klik op deze link en lees het artikel(echt even doen). Ik zou het heel fijn vinden als je daarna nog even bij me terug komt om mijn ’two cents’ ook nog te lezen.
Ik merk in mijn eigen omgeving dat teamcoaching en teamontwikkeling een hot item is.
Ik geef zelf trainingen waarin ik mensen leer effectiever te communiceren. Ik doe dit met groepen individuen maar ook met bestaande teams. De dynamiek tijdens de teamtraining is anders maar de theorie is exact hetzelfde als bij een groep individuen. In mijn artikel over high performing teams liet ik al doorschemeren hoe ik denk dat we stappen kunnen maken in het beter laten functioneren van mensen en soms zelfs teams. Na het lezen van het artikel begreep ik dat ik een aantal zaken niet los van elkaar kan zien. Hieronder probeer ik voor mezelf en hopelijk ook voor jullie de touwtjes aan elkaar te knopen.
Het feodale denken, slaat terug op de gezagsverhoudingen en het spel dat daar bij hoort binnen organisaties. Waar je vroeger onderdanigheid ruilde voor veiligheid, ruil je nu loyaliteit voor baanzekerheid en/of een promotie (en de daarbij horende beloning en status). Zolang dit belangenspel gaande is kan je als organisatie heel moeilijk van organisatievorm veranderen en dit zijn al helemaal niet de drijfveren waardoor een groep mensen het beste uit elkaar naar boven gaat halen. Binnen mijn huidige organisatie breng ik met overtuiging de boodschap dat we meer moeten kijken naar de skills die nodig zijn om goed samen te kunnen werken. Het ‘blind staren’ op individueel presteren kan niet meer als je als organisatie wil groeien door groepen medewerkers als teams te laten functioneren. Als je een team bent dan ben je in grote mate van elkaar afhankelijk voor het uitvoeren van een gemeenschappelijke taak. Is die gemeenschappelijke taak of die afhankelijkheid er niet dan zul je nimmer een team worden. De vraag is of dat erg is? Je kan ook als collega’s fijn samenwerken en vanuit daar kijken of er meer uit te halen is.
Het vragen van medewerkers om te veranderen onder het mom van: ik wil het, dus ik kan het, is een prima uitgangspunt zolang je als organisatie de invloed van de omgeving maar niet onderschat.
Natuurlijk is de goede wil er bij bijvoorbeeld managers om eigenaarschap te pakken of juist te geven en een visie te ontwikkelen maar als je geen oog hebt voor de heersende cultuur en patronen binnen een organisatie dan verdwijnen de goede voornemens al snel en maken plaats voor oud gedrag wat haaks staat op de verandering die we met z’n allen afgesproken hadden. Het door de organisatie stellen van heldere doelen en het bij kunnen sturen van processen die niet vanzelf goed gaan, is rand voorwaardelijk voor het proces rondom ’teamontwikkeling’.
Ja, communicatie blijft ontzettend belangrijk zodat mensen fijner met elkaar kunnen samenwerken, betere resultaten halen en de stress verminderd. Nee, dit is niet voldoende voor het laten functioneren van een groep mensen als team (laat staan ze te laten high performen).
denken gezagsverhoudingen organisaties organisatieverandering